Novosadski sajam je vodeća sajamska kuća u Srbiji. Pored priređivanja sajmova i izložbi, bavi se i organizovanjem kongresa i stručnih skupova, marketinškim uslugama, skladištenjem robe i ugostiteljstvom.
Ukupna površina sajmišta je 23 hektara. Pored otvorenog prostora izlagačima je na raspolaganju i 30 hala, ukupne površine 64.000 m2. Objekti su zidani s kraja 50-ih godina 20. veka, do najnovijeg objekta, kompleksa "Master", završenog 2006. godine, ukupne površine 28.874 m2, u sklopu kojeg je u funkciji sajamskih i kongersnih aktivnosti gotovo polovina, a u poslovnom centru je sedište gotovo 100 firmi i institucija.
Značajan prostorni kapacitet Sajma čini otvoreni prostor na kojem dominira izložba poljoprivredne mehanizacije u vreme Međunarodnog poljoprivrednog sajma, ali i objekti koji omogućavaju druge sadržaje, poput Manježa od 5.000 m2 i hala za predstavljanje grla na izložbi stočarstva. Multifunkcionalnost prostora ilustruje i upotreba Hale 1 od 4.120 m2, koja kao značajan izložbeni prostor predstavlja i jedinstvenu zatvorenu atletsku halu za pripreme i treninge atletičara iz zemlje i regiona u vansajamskim terminima, kao i prostori za sportske aktivnosti – od tenisa i fudbala do badmintona.
Kongresni centar Sajma prostire sa na površini od 2.230 m2 i predstavlja multifunkcionalan prostor koji za potrebe kongresa, seminara, konferencija, čine velika i šest manjih savremeno opremljenih kongresnih sala. Manje sale se po potrebi mogu pretvoriti u jedan prostor za velike skupove do 1.000 ljudi, a velika sala ima kapacitet 330 mesta. Savremena audio i video oprema, tehnička podrška za snimanje događaja, akreditacije gostiju i učesnika, kao i direktna veza restoranom s aulom – centralnim holom glavnog ulaza na Sajam, predstavlja funkcionalno, moderno arhitektonsko rešenje za potrebe korporativnih događaja, kongresnih ili drugih skupova.
Takođe, poslovnim partnerima Sajma značajna je i mogućnost korišćenja više od 500 parking mesta u krugu Sajmišta, a javna parkirališta u neposrednom okruženju Sajma, predstavljaju važnu prednost za organizovanje velikih događaja.
Članstva
Članstvo Novosadskog sajma u Međunarodnoj kongresnoj asocijaciji - ICCA i Centralnoevropske sajamske alijanse - CEFA omogućava povezivanje sa značajnim evropskim privrednim centrima.
Međunarodna asocijacija sajamske industrije. www.ufi.org
CEFA Centralnoevropska sajamska alijansa. www.cefa.biz
Udruženje evropskih poljoprivrednih sajmova. www.eurasco.org
Istorija
Sa statusom slobodne kraljevske varoši 1748. godine, Novi Sad je stekao pravo da organizuje zemaljske vašare koji su se održavali 20. marta, 19. maja, 10. jula i 20. oktobra svake godine.
U razvijenom trgovačkom i zanatskom gradu, Novom Sadu, od druge polovine 19. veka započeto je organizovanje zanatskih, industrijskih i poljoprivrednih izložbi. Iz njih se u prvoj polovini 20. veka iznedrio i Međunarodni poljoprivredni sajam.
Prva zanatsko-industrijska izložba održana je u avgustu 1875. godine, na Strelištu, gde su industrijski proizvodi, ne samo iz ovog grada, već i iz Budimpešte i Beča, prikazani celoj državi.
Ta prva manifestacija imala je 15.000 posetilaca i prihod od 1.500 forinti.
U Novom Sadu na prostoru Strelišta, u organizaciji Ekonomskog odbora Bačkobodroške županije, organizovana je i Prva izložba poljoprivrednih proizvoda od 13. do 16. oktobra 1888. godine.
Posle 1918. godine, kad su Bačka, Banat, Srem i Baranja ušli u okvire zajedničke jugoslovenske države, grupa bogatih novosadskih preduzetnika, veleposednika i industrijalaca, na inicijativu Đule Hajoša pokrenula je akciju za održavanje izložbi i sajmova zanatskih i industrijskih uzoraka i poljoprivrednih proizvoda.
Tako je od 11. do 26. avgusta 1923. godine priređena Prva novosadska izložba. Označila je početak organizovanja sajamskih priredbi u Novom Sadu i smatra se prvom u postojanju Novosadskog sajma. U inicijativnom pismu Đule Hajoša, između ostalog, je navedeno da bi Sajam trebao da se održava po "primeru drugih velikih gradova", i da bi trebalo da bude "prolećni sajam".
Prva trgovačka i zanatska izložba 1923. godine priređena je u zgradi nekadašnje Državne mađarske katoličke gimnazije na Futoškom putu, današnjoj zgradi Srednje elektrotehničke škole u Futoškoj ulici. Bila je otvorena svakog dana, od 8 do 18 časova, a ulaznice su koštale 10 dinara. Izložbu je pratio katalog sa spiskom izlagača i oglasnim delom.
Godine 1929, da bi se sajmovi organizovali profesionalno, a manifestacije postale stalne, grupa novosadskih trgovaca i industrijalaca osnovala je Akcionarsko društvo za izložbe i Sajam uzoraka.
Akcionarsko društvo je prvu izložbu organizovalo od 27. septembra do 6. oktobra 1930. godine kao Međunarodni sajam i Izložbu uzoraka, a od 14. do 18. marta 1931. godine održan je Prvi međunarodni poljoprivredni sajam i Izložba stoke.
Između dva svetska rata, Akcionarsko društvo je, tokom deset godina (1931-1940), kontinuirano održavalo međunarodne sajmove poljoprivrede i izložbe stoke.
Akcionarsko društvo je postojalo do 1938. godine, kad je zbog novčanih teškoća ugašeno.
Po ukidanju Akcionarskog društva, organizovanje Izložbe preuzeo je Zavod za priređivanje izložbi i sajmova, pri Poljoprivrednoj komori Dunavske banovine. Insistiranje Udruženja poljoprivrednika doprinelo je da se stalne i godišnje izložbe održavaju u Novom Sadu.
Do 1939. godine izložbe su održavane na starom Sajmištu u Šumadijskoj ulici, u najužem centru Novog Sada. Jubilarni, 10. sajam i izložba otvoreni su 1940. godine, na novoj lokaciji, u današnjoj Hajduk Veljkovoj ulici, gde se Sajam i danas nalazi.
Namere tadašnjih organizatora bile su dugoročne jer su poručeni nacrti i planovi za stalne izložbene hale, hipodrom i druge prateće objekte.
Deseta izložba bila je poslednja, a sledeća je već bila odložena zbog izbijanja Drugog svetskog rata.
Po završetku Drugog svetskog rata, u socijalističkoj Jugoslaviji, s ciljem obnove poljoprivredne proizvodnje, u Novom Sadu je 1948. godine održana Prva zemaljska poljoprivredna izložba.
Organizovana je od 1. do 20. oktobra 1948. godine, kao smotra dotadašnjih uspeha poljoprivredne proizvodnje u socijalističkoj Jugoslaviji. Prva zemaljska poljoprivredna izložba imala je 85.000 posetilaca, što je bio i rezultat masovnih poljoprivrednih kurseva sprovedenih u selima širom tadašnje države, kao i radijskih i filmskih predstava s ciljem povećanja poljoprivredne proizvodnje. Sledeća, Druga zemaljska poljoprivredna izložba bila je uspešnija od prethodne, sa rekordnih 135.000 posetilaca. Na zemaljskim izložbama nagrađivani su najbolji u državnom i zadružnom sektoru, kao i odgajivači stoke u državnom, zadružnom i privatnom sektoru.
Zemaljske izložbe organizovane su i 1948, 1949, 1950. i 1951. godine.
Godine 1953. Novosadski sajam je prerastao u opštejugoslovensku komercijalnu ustanovu sa novim zaštitnim znakom.
Godina 1954. je godina specijalizacije Novosadskog sajma. Jesenji sajmovi su postali poljoprivredni sajmovi, dok su prolećni sajmovi ostali zanatsko-industrijski sajmovi, koji su dobili i međunarodni karakter. Te godine je pokrenut i "Bilten Novosadskog sajma", s ciljem da se preko cele godine bavi problemima organizovanja sajmova na teritoriji Jugoslavije.
Za Prvi jesenji međunarodni sajam poljoprivrednih proizvoda, 1954. godine vladalo je veliko interesovanje. Učestvovalo je oko 400 izlagača, poljoprivrednih proizvođača, zemljoradničkih i seljačkih zadruga, poljoprivrednih imanja, odgajivača priplodne stoke i živine, trgovinskih mreža, stranih izlagača, industrijskih proizvođača i odgajivača rasne stoke. Na tom prvom sajmu učestvovali su izlagači iz Austrije, Nemačke, Holandije i Švajcarske. Međunarodni poljoprivredni sajam rasprostirao se na oko 7.000 metara kvadratnih, s 15 izložbenih objekata.
Celokupna površina Novosadskog sajma tada je imala 116.000 metara kvadratnih, s više od 25 izložbenih objekata. Od te godine, pored novčanih nagrada, najbolja grla su dobijala titulu "Šampiona" i dodeljivana im je Zlatna medalja. Razlog za takvu odluku bilo je nastojanje da se poljoprivredni proizvođači i odgajivači stoke što više zainteresuju za postizanje boljeg kvaliteta proizvodnje.
Početkom 1958. godine Upravni odbor Novosadskog sajma odlučio je da se poljoprivredni sajmovi organizuju u proleće, a da se 26. međunarodni poljoprivredni sajam održi 1959. godine. Razlog za tu odluku bio je kratak rok za pripremu i organizaciju Sajma, a u toku su bile izgradnja i modernizacija izložbenih hala.
Savezno izvršno veće je te godine donelo odluku da novosadski Međunarodni poljoprivredni sajam dobije međunarodni i opštejugoslovenski karakter.
Zbog evidentnog uspeha i ugleda koji je tokom godina stekao, novosadski Poljoprivredni sajam je na 25. kongresu Međunarodne asocijacije sajmova (UFI), 1958. godine u Solunu primljen u tu asocijaciju.
Međunarodni poljoprivredni sajam je od sedamdesetih do devedesetih godina 20. veka zabeležio zlatno doba. S velikim brojem izlagača iz tadašnje Jugoslavije i inostranstva, koji se kretao oko 1.500, ta priredba je bila svrstana među najznačajnije u svetu.
Na jubilarnom, 40. međunarodnom poljoprivrednom sajmu, 1973. godine, usaglašeno s nesvrstanom politikom tadašnje Jugoslavije, organizovana je Kolektivna izložba zemalja u razvoju, što je značajno povećalo broj izlagača i posetilaca. Na Međunarodnom poljoprivrednom sajmu organizovane su i kolektivne izložbe država, iz oba tadašnja politička bloka: Zapadnog i Istočnog.
Izložba stoke, manifestacija s tradicijom, održala je reputaciju najznačajnije stočne izložbe u regionu. Brojnu publiku i danas privlače prateće manifestacije - konjički turniri i takmičenja zaprega.
Izgradnjom Kongresnog centra "Master", započetog 2001. godine, a otvorenog 2006. godine, Novosadski sajam je stvorio uslove za organizovanje modernih sajmova, s akcentom na uslužni biznis.
Na površini od 226.000 metara kvadratnih, od kojih je 60.000 metara kvadratnih paviljona, sa oko 20 priredbi i 500.000 posetilaca godišnje, Novosadski sajam je postao stecište modernih sajmova, kao što su: "Auto Show - Novi Sad", Sajam finansija, koji je prerastao u Sajam investicija, Salon nameštaja, Sajam obrazovanja...
Međunarodni poljoprivredni sajam, postao je agrobiznis događaj regiona, s najvećom i najdužom sajamskom tradicijom.
